حاج شیخ محمد رضا محقق تهرانی فرزند مرحوم آقا حسین کرمانی و پدر بزرگوار شهید علی محقق یکی از دانشمندان بنام و از مجتهدین معاصر تهران بوده است .
ایشان در سال ۱۲۸۱ شمسی در تهران متولد شد. ایشان مقدمات و ادبیات را در قم خواند و پس از آن به مشهد مشرف شده و دروس نهایی را از آیت ا… حاج شیخ هاشم قزوینی و آیت ا… حاج شیخ کاظم دامغانی و حاج شیخ حسن پائین خیابانی استفاده و تکمیل نمود. همچنین وی در دروس خارج آقا محمد آقازاده کفائی و آیت ا… العظمی حاج آقا حسین قمی شرکت نمود .
او دروس معارف را از مرحوم آیت ا… میرزا محمد مهدی اصفهانی فرا گرفته و پس از جریان مسجد گوهرشاد در سال ۱۳۱۴ شمسی و تبعید آیات عظام خراسان و تعطیلی حوزه علمیه مشهد ناچار به تهران برگشته و از محضر مرحوم آیت ا… آقا میرزا محمدعلی شاه آبادی بهره مند شد.
ایشان سپس به قم آمد و از محضر آیات ثلاثه قم ، آیت ا… حجت و آیت ا… خوانساری و آیت ا… صدر استفاده نموده و به تهران آمد . بعد از مدتی اقامت در تهران ، پس از ورود آیت ا… العظمی بروجردی ، باز به قم برگشته و مدت نه سال تمام به اتفاق باجناقش مرحوم آیت ا… حاج شیخ محمد جواد خندق آبادی ( سعیدمحمدی ) در درس خارج معظم له حاضر شد و از محضر ایشان استفاده نمود.
سپس آیت ا… محقق به مشهد عزیمت و به مدت دو سال در آنجا توقف نمود و به تدریس پرداخت. بعد از این مدت مجددا به تهران بازگشته و در مدرسه مروی به تدریس فقه و اصول مشغول گردید تا در سال ۱۳۵۸ شمسی بعلتی دروس را تعطیل و به تالیف موسوعه حقایق الفقه در شرح شرایع الاسلام (بالغ بر ۵۰ جلد )پرداختند .
آیت ا.. بروجردی به ایشان و باجناق وی شیخ جواد خندق آبادی نگاه ویژه ای داشتند .
به فرموده آیت ا… جوادی آملی که بخشی از مکاسب را در محضر ایشان تلمذ کرده اند : “مرحوم محقق محققانه تدریس می کرد . کتاب های ایشان باید تجدید چاپ شود و برای ایشان باید گرامیداشت برگزار گردد و نامشان زنده بماند. ”
همچنین آیت ا… وحید خراسانی با اشاره به رفت و آمدهایی که در مشهد با مرحوم محقق تهرانی داشته اند می فرمایند : محقق محقق بود . او زحمات زیادی کشید و مرد پر تلاشی بود . همچنین ایشان در بیان جایگاه آیت ا.. محقق فرموده اند : محقق اصلا احتیاجی به تعریف بنده ندارد .
آیت ا.. محقق تهرانی علاقه خاصی به کتاب جواهر الکلام داشتند لذا تصمیم گرفتند با ادامه راه صاحب جواهر ، زوایای پنهان آن را آشکار و تکمیل نموده و به همان شیوه به کتاب شرایع شرح بزنند لذا با زحمات غیر قابل وصف خود توانستند کاملترین ، شیواترین و مبسوط ترین شرح بر کتاب شرایع الاسلام را از خود به یادگار بگذارند .
اخیرا با تحقیقاتی که برخی اساتید و اهل فن در این زمینه داشته اند کتاب ایشان را هم سنگ جواهر الکلام می دانند که البته مطالب آن بروز و مناسب این عصر بوده و مستشکلین با مراجعه به آن به پاسخ های خود دست خواهند یافت .
مرحوم محقق تهرانی بعد از ارتحال آیت ا… سید محسن حکیم ، با حاشیه بر توضیح المسائل مرحوم حکیم ، عمل به رساله ایشان را با رعایت حواشی خود مجزی دانسته است .
ایشان در مسجد خندق آباد تهران واقع در خیابان مولوی اقامه جماعت می نمودند . وی خیلی نگران این بوده است که مبادا عمرش برای ادامه تالیفات کفاف ندهد . لذا ایشان برای صرفه جویی در وقت حتی در بین نمازهای جماعتی که در مسجد برپا می نمودند مشغول تالیف کتاب می شدند . وی در سال ۱۳۷۳ در روز عید فطر و پیش از ظهر به لقای حق شتافت.
مقبره ایشان در صحن مطهر حضرت معصومه ، روبروی مقبره آیت ا… حاج شیخ محمد جواد خندق ابادی و آیت ا… شیخ فضل ا… نوری در آن سوی صحن مطهر می باشد .
کتابخانه فقهی ایشان که البته به نام فرزند شهیدشان بعد از شهادت وی در سال ۶۰ آن را احداث نمودند همچنان در قم واقع در خیابان معلم ، در اختیار طلاب علوم دینی بوده و علاوه بر آن در این محل کلاس های علوم دینی نیز برگزار می گردد .